"Vivaldi: Four Seasons - Winter"

Τρίτη 16 Φεβρουαρίου 2010

Τέλος Αποκριάς: Σημάδια Άνοιξης

_
Με μία μικρή καθυστέρηση μας έφτασαν οι Αλκυονίδες μέρες του Γενάρη. Και να που σήμερα επιβεβαιώνεται με το άνοιγμα της μέρας και του καιρού (εκτός και αν πια αυτές ήταν η παρατεταμένη καλοκαιρία στα τέλη Δεκεμβρίου, αλλά δεν έχει σημασία). Στους εικοσιένα βαθμούς θα φτάσει η θερμοκρασία μέχρι το Σαββατοκύριακο. Θαυμάσια. Αν είχα ένα διαβήτη στο χρόνο με κέντρο το χειμερινό ηλιοστάσιο της 21ης Δεκεμβρίου και ακτίνα την απόσταση από τη σημερινή μέρα, θα πήγαινα πίσω στις 25 Οκτωβρίου. Η μέρα μας έχει διάρκεια ίση με εκείνη της 25ης Οκτωβρίου. Καθόλου άσχημα.

Οι ξένοι φίλοι μας στο γραφείο τρίβουν από τώρα τα χέρια τους και στην άκρη του μυαλού τους σχεδιάζουν τις εξορμήσεις τους για το Σαββατοκύριακο. Το κοντράστ είναι χαρακτηριστικό. Με πουλόβερ και κασκόλ εμείς, με κοντομάνικα εκείνοι. Κάποιοι από εμάς μιλούν για πολλή ζέστη με ανησυχία, εκείνοι φορούν ένα πλατύ, αληθινό χαμόγελο και μας ζηλεύουν, όπως λένε, που ζούμε εδώ. Τι πιο φυσικό, σκέφτομαι, όταν βιώνουν συνεχώς το συννεφιασμένο και βροχερό φόντο της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης;



Κατά ένα παράδοξο ή όχι τρόπο, κάθε φορά που τελειώνει το Καρναβάλι, μου μυρίζει άνοιξη. Το ίδιο και φέτος παρόλο που είναι μέσα στο καταχείμωνο. Οι γιορτές της Αποκριάς ήταν κυρίως ένα έθιμο για να αποχαιρετήσουμε τον μουντό και κατσούφη χειμώνα και να καλωσορίσουμε την άνοιξη. Βιαστικός είμαι, θα πείτε. Άλλοι πάλι που τους αρέσει ο χειμώνας δεν θα συμφωνήσουν. Τους καταλαβαίνω, η αισθητική του καθενός είναι διαφορετική.

Μία άλλη αίσθηση που μου δίνεται μετά από τις συνήθως χαμηλής ποιότητας αποκριάτικες σήμερα δράσεις είναι αυτή της ηρεμίας. Κάποτε μου ξυπνούσε το ένστικτο για γλέντι, δραστηριότητες και παρακινούσε για πολλή εξωστρέφεια. Σήμερα μάλλον μου δίνει ένα έναυσμα για πιο πολλή αυτογνωσία και σκέψη. Και μέσα από αυτές να επιζητώ το καλύτερο δυνατό. Αυτό γίνεται επειδή συχνά και το ευτελές και το κοινότοπο μπορεί να φέρουν και θετικά. Άλλωστε, η εξωστρέφεια και η διασκέδαση δεν μπορούν να περιοριστούν σε λίγες βδομάδες του χρόνου.

Για να μην παρανοήσουμε, μου αρέσουν οι εκδηλώσεις της Αποκριάς και συμμετέχω σε χορούς, όχι όμως και το πώς υλοποιούνται στην πόλη μου. Δεν είναι αποτρεπτικός παράγοντας, όχι όμως και να μπορέσει να με δελεάσει.


Μία ήρεμη αισιοδοξία φέρνει το άνοιγμα του καιρού. Μία γαλήνη που βλέποντας και αφήνοντας πίσω σου όλους αυτούς που παρίσταναν πως διασκέδαζαν, σε βοηθάει να την εκτιμήσεις.

Καλή Σαρακοστή να έχουμε και Καλή Άνοιξη σύντομα!

ΥΓ1: Και του χρόνου, τέτοια εποχή το τριήμερο με μία καλή εξόρμηση για πρώτη φορά μακριά από την πόλη.
ΥΓ2: Νόμος είναι το δίκαιο του .. ‘κρετίνου’. Μπορεί να στήνεις ηχεία στο δρόμο όλη νύχτα και να μην τολμούν να σου κάνουν τίποτα (- Έλα μωρέ, Καρναβάλι έχουμε).
_

14 σχόλια:

Christos είπε...

Καλημέρα museum,

Στη φράση σου ‘συχνά και το ευτελές και το κοινότοπο μπορεί να φέρουν και θετικά’ συμφωνώ μόνο μερικώς. Επειδή όμως το βαρετό μπορεί και να μας παρασύρει αν δεν αντισταθούμε και αφήσουμε τη δύναμη της συνήθειας να μας υποβάλλει, συνήθως φέρνουν αρνητικά αποτελέσματα.

museum είπε...

@ Christos

Γεια σου Χρήστο. Σαφώς και το κοινότοπο μπορεί να μας παρασύρει, είναι το πιο εύκολο. Όμως και τα άσχημα, αντιστρέφοντας τα, μας υπενθυμίζουν τα καλά και τα ωραία να τα εκτιμήσουμε. Να σου θυμίσω ακόμα αυτό που λέμε για “παράδειγμα προς αποφυγή”.

Lilith είπε...

Πριν αρκετά χρόνια, βρέθηκα κι' εγώ στην Πάτρα για το σ/κ της παρέλασης. Η αλήθεια είναι ότι χόρτασε το μάτι μου χρώμα, αλλά πέραν απ' αυτό, νομίζω ότι ανάμεσα στους ντόπιους επικρατεί μια ψιλο-υστερία...
Σαν να βρίσκονται σε έκσταση ένα πράγμα...
Αυτό που προσπαθώ να σου πω, είναι ότι είναι μάταιο -κάτω απ' αυτές τις συνθήκες - να προσπαθείς να βρεις το δίκιο σου. :)
Έχεις δίκιο πάντως...
Πάντα μυρίζει άνοιξη μετά τις Απόκριες! Εγώ βέβαια, ελπίζω σε μερικά κρύα ακόμη. :)

Καλό σου απόγευμα!

museum είπε...

@ Lilith

Καλημέρα σου αγαπητή! Η παρέλαση, ειδικά το πρώτο κομμάτι με τα άρματα είναι πολύ καλή, γεμάτη παλμό και χρώματα όπως λες. Κάποιες χρονιές κι εγώ συχνά πωρωνόμουν. Το θέμα είναι πως αν κάποιος θέλει λίγο την ηρεμία του, δεν μπορεί να την βρει ούτε στο ίδιο του το σπίτι.

Όσο για την άνοιξη, τώρα που σου γράφω έχει μία φανταστική λιακάδα, ότι πρέπει μετά από τόσες βροχερές μέρες!

Να είσαι καλά!

Ανώνυμος είπε...

Οι Απόκριες είναι μία ευκαιρία για γλέντι και χαμόγελο και δε βρίσκω κάτι κακό σ'αυτό. Όλα δεν είναι τέλεια όμως πώς να το κάνουμε. Αυτό βέβαια που φεύγουν πολλοί από την πόλη το βρίσκω υπερβολικό.

Μάκης

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητέ museum, νιώθω ότι σφάλεις στην προσέγγισή σου όσον αφορά στις Απόκριες και στο Καρναβάλι. Μια περίοδο με τόσες δράσεις στην Πάτρα, όπως η Τσικνοπέμπτη, το καρναβάλι των μικρών, το παιχνίδι του κρυμμένου θησαυρού, τα Μπουρμπούλια, η ποδαράτη, η μεγάλη παρέλαση και η τελετή λήξης. Μια έκρηξη κεφιού, δημιουργίας, γλεντιού, χρωμάτων, άρνησης της μιζέριας και εσωστρέφειας και υιοθέτησης «επαναστατικών» τρόπων συμπεριφοράς. Ένα έθιμο που αντλεί τις καταβολές του από τα βάθη του 18ου αιώνα. Πώς να μείνουμε αδιάφοροι σε όλα αυτά και να προτάσσουμε το ζήτημα του θορύβου, της ακαταστασίας και της «ενοχλητικής» πολυκοσμίας;
Απλά το Πατρινό Καρναβάλι παρακμάζει χρόνο με το χρόνο και οι νεκροθάφτες του είναι ο εμπορικός κόσμος της Πάτρας με τη ληστρική του συμπεριφορά, η δημοτική αρχή με την χωρίς όραμα και τόλμη πολιτική της, οι συνεχώς βελτιούμενοι ανταγωνιστές του και η υποτονική και "ταλαιπωρημένη" νέα γενιά

Maria Tzirita είπε...

Καλή Σαρακοστή λοιπόν Δημήτρη, να είσαι καλά και να περνάς καλά!

museum είπε...

@ Ανώνυμος – Μάκης

Έχεις δίκιο πάνω σε αυτό, απλά όταν μας επιβάλλεται το να κάνουμε κάτι ίσως κακής αισθητικής δεν είναι και ό,τι καλύτερο. Συμφωνώ πάντως στο πως η φυγή από την πόλη είναι κάτι κακό. Πηγαίνω κάπου για το όμορφο και όχι για να αποφύγω κάτι άλλο.

museum είπε...

@ Ανώνυμος

Καλά τα γράφεις κι εσύ φίλε ανώνυμε. Θα συμφωνήσω ότι οι δράσεις και οι παραδόσεις του Καρναβαλιού είναι τόσες πολλές που δεν μπορείς να αδιαφορήσεις. Για μια στιγμή όμως. Η διασκέδαση δεν μας έλειψε όλο το χρόνο και η πληθώρα και ποιότητα των δράσεων στο 2010 είναι τέτοια που δεν μπορείς με παρωχημένες ιδέες και νυσταλέους ανθρώπους να δώσεις κάτι το καινούργιο και ξεχωριστό. Οι εκδηλώσεις του Καρναβαλιού είναι πολλές αλλά οι ποιοτικές πολύ αποσπασματικές και εντέλει αυτές που διαφημίζονται αφορούν τους λίγους (χορός δήμου κλπ).

Οι όποιες στιγμές και ημέρες αληθινής διασκέδασης και κεφιού, οφείλονται αποκλειστικά στην ατομική και ομαδική πρωτοβουλία με χορούς στα σπίτια, σε συλλόγους και ανάλογες εκδηλώσεις.

museum είπε...

@ Maria Tzirita

Επίσης Μαρία, Καλή Άνοιξη και σε σένα με υγεία και αισιοδοξία!

Ανώνυμος είπε...

Σήμερα, είναι τόσο λίγες οι οάσεις χαράς και ξεφαντώματος, ώστε θα ήταν μέγα λάθος να τις πυροβολούμε. Θα ήταν καλύτερο να τις βελτιώνουμε. Οι Απόκριες και το Καρναβάλι είναι αναπόσταστο κομμάτι της ζωής μας. Εγώ τουλάχιστον αρνούμαι να το εξοβελίζω. Γιατί διαγράφοντάς το, αποκόπτω ένα κομμάτι του εαυτού μου.

museum είπε...

@ Ανώνυμος – 2

Φίλε Ανώνυμε καταλαβαίνω το πνεύμα σου. Το παρελθόν μας δεν το απορρίπτουμε, ούτε τις παραδόσεις μας. Απλά η νοσταλγική αναπόλησή του και οι αναπόφευκτες συγκρίσεις, μας μελαγχολούν για τη σημερινή εικόνα του Καρναβαλιού του Δήμου. Για αυτό και συμμετέχουμε στο ξεφάντωμα αλλά με άλλους τρόπους (πάρτι, χοροί μάσκας, πολιτιστικοί σύλλογοι κλπ). Ίσως μόνο τα μπουρμπούλια διατηρούν μία αυθεντικότητα από τα παλιά.

ΦΩΦΩ είπε...

Καρναβάλι και άνοιξη στην ουσία είναι μια πολύ ωραία αλλά και περίεργη εποχή. Για το καρναβάλι έχω μικτά συναισθήματα και αρκετές φορές τα αρνητικά από αυτά δεν μου το δημιουργεί το καρναβάλι αλλά πιο πολλοί αυτό το εμπορικό προϊόν που μερικές φορές είναι απλά τρομερά χαζό, μερικές φορές χυδαίο και αρκετές φορές χρησιμοποιείται για να δικαιλογήσουν κάποιοι την απαράδεκτη συμπεριφορά τους π.χ. ασυδοσία και κατανάλοση αλκοόλ στο σημείο που γίνεται κάποιος ανυπόφερτος και προσβλητικός απέναντι σε άλλους ανθρώπους... Το καρναβάλι της Πάτρας δεν το έχω δει ποτέ από κοντά αλλά μόνο από TV κι αυτό φυσικά δεν σου δίνει την πραγματική και σωστή εικόνα ιδιαίτερα όταν σε εκνευρίζουν οι ανταποκριτές... Μου αρέσουν οι άμαξες με τα διάφορα θέματα που σχολιάζουν με αστείο τρόπο τα γεγονότα της χρονιάς στη χώρα και μου αρέσει επίσης η φαντασία και η αγάπη που έβαλαν πολλοί άνθρωποι στα κοστούμια, τις μάσκες και την παρέλαση για να δώσουν χαρά σε άλλους και ιδιαίτερα στα παιδάκια που πιστεύω ότι το ζουν σαν ένα μεγάλο, τρελό παιχνίδι...

Αλλά αυτό που μου λείπει προσωπικά στο καρναβάλι (εννοώ γενικά κι όχι μόνο στο ελληνικό καρναβάλι), τουλάχιστον στο καρναβάλι που μεταδίδεται από μεγάλα αστυκά κέντρα, είναι η παράδοση.... Δηλαδή έχω την εντύπωση ότι το βασικό στοιχείο του καρναβαλιού - φεύγει ο χειμώνας και μαζί του το σκότος και τα τρομακτικά πνεύματα και τερατάκια της νύχτας κι έρχεται η άνοιξη μαζί με το φως που βοηθάει στην αναπαραγωγή της ζωής και συμβολίζει την ανανέωση, τον κύκλο και τη γονιμότητα της φύσης και την ελπίδα ότι κατά κάποιο τρόπο νικήθηκαν ο θάνοτος και τα κακά πνεύματα – έχει σχεδόν χαθεί κι αντί γι’αυτό έχει στηθεί ένα υπερβολικό ανόητο δημόσιο πάρτι χωρίς πραγματική ουσία και ρίζα, μια αφορμή ή ψεύτικη δικαιολογία να βγούμε από τα λογικά και επιτρεπτά... Εντάξει μπορεί να κάνω λάθος, να είμαι άδικη ή να μην κατάλαβα κάτι σωστά... Αλλά δεν μου κάνει αίσθηση να συμμετάσχω σε τίποτα από αυτά επειδή δεν μπορώ να κατανοήσω για πιο λόγο και τι ακριβώς γιορτάζουν όλοι...

Για να δώσω ένα ορισμένο παράδειγμα, μερικές φορές τυχαίνει στο ζάπινγκ που κάνω στην TV τέτοια εποχή, να κολλάω σε μικρά ρεπορτάζ για ελληνικά έθημα καρναβαλιού που ακόμα είναι ζωντανά (δόξα τω Θεό!!) σε χωριά και επαρχιακούς τόπους όπου η απασχόλιση με τη γεωργία, δηλαδή την φύση και τους καρπούς της είναι η βάση της ζωής, και αυτά ειλικρινά όχι μόνο με συγκηνούν, αλλά με μαγεύουν και τα βρίσκω υπέροχα για τον απλό λόγο επειδή μέσα από αυτά κάποιος μπορεί να αναγνωρίσει την ιστορία του τόπου, να ανακαλύψει τις ρίζες και την σημασία του καρναβαλιού που συνήθως προέρχεται από την αρχαιότητα και τους προχριστιανικούς (πες το παγανιστικούς αν θέλεις) αιώνες και τη γνώση των ανθρώπων για τον κύκλο ζωής στο περιβάλλον τους... Κι αυτό απεικονίζεται στα αρχαϊκά κοστούμια και τις μάσκες τους όπως και σε διάφορα έθημα που συνδέονται με την πίστη σε κακά και καλά πνεύματα κλπ. Γι’αυτό αν μου τύχει ποτέ να γιορτάσω καρναβάλι, θα ήθελα να είμαι σε κάποιο χωριό ή αν πήγαινα Γερμανία, θα προτιμούσα τις νότιες περιοχές όπου οι παγανιστικές παραδόσεις του καρναβαλιού είναι ακόμα πολύ πιο έντονες από εκείνες στο βορριοδυτικό κομμάτι της χώρας... και μοιάζουν αρκετά με παραδόσεις της Ελβετίας. Είναι αυτή η παράδοση που μας συνδέει με το παρελθόν και τη φύση και μας θυμίζει ότι κι εμείς οι άνθρωποι είμαστε ένα κομμάτι του κύκλου ζωής τον οποίο τον έχουμε ανάγκη για να επιβιώσουμε και να συνεχίσουμε σαν είδος, ότι ανόικουμε στη φύση και τα φαινόμενά της... Γι’αυτό καλωσορίζουμε την άνοιξη...

Καλή και ήρεμη Σαρακοστή σε όλους!

museum είπε...

@ ΦΩΦΩ

Καλημέρα σου και Καλή βδομάδα!

Μεγάλα κείμενα μου γράφεις κι έτσι θέλει προετοιμασία από μένα για να απαντήσω :). Συμφωνώ στο ότι οι Απόκριες αποχαιρετούν το χειμώνα και καλωσορίζουν την άνοιξη κάτι που το έγραψα και στο κυρίως κείμενό μου. Βέβαια, αυτή είναι μία από αρκετές ερμηνείες που δίνονται στο γεγονός από διάφορους ανθρώπους. Θυμάμαι κάποτε το κατηχητικό μίας ενορίας οργάνωνε εκδρομή την τελευταία Κυριακή του Καρναβαλιού για να μην συμμετάσχουν σε αυτά τα ειδωλολατρικά έθιμα! Ένας άλλος ιερέας από την άλλη, πιο προοδευτικός προφανώς, σταματούσε τα μαθήματα της κατήχησης για δύο Κυριακές λόγω Καρναβαλιού!

Η ελληνική παράδοση θέλει τις Απόκριες να είναι η προετοιμασία πριν τη μεγάλη Σαρακοστή και το Πάσχα. Ένα ξέσπασμα κεφιού, μία ευκαιρία για σάτιρα που είναι στο πνεύμα του λαού μας από τα Αρχαία χρόνια και μία ατελείωτη κραιπάλη πριν από τη Μεγάλη Σαρακοστή.

Είναι αλήθεια πως φέτος δεν ήμουν εναρμονισμένος στο κλίμα σε σχέση με άλλες χρονιές. Και ίσως σε αυτό να οφείλεται η μέτρια έως αρνητική κάποιες φορές διάθεσή μου. Δεν φταίνε για όλα οι άλλοι βλέπεις, κάποια θέματα είναι και μέσα σε εμάς τους ίδιους.

Το Καρναβάλι τη Πάτρας έχει ιστορία και ρίζες βαθιές για αυτό διαρκεί τόσες και τόσες δεκαετίες. Και με παραδοσιακές καταβολές αλλά και με σύγχρονες, μοντέρνες απόψεις με κύρια έκφραση τα άρματα, τις μορφές του και τη σάτιρα της καθημερινότητας. Μέσα από εικονικές αναπαραστάσεις, με χιούμορ αλλά και καλαισθησία. Οι παραδόσεις μόνες τους βέβαια δεν αρκούν μιας και θέλει να μπολιάζονται με νέες ιδέες που θα τις φρεσκάρουν και θα τις ανανεώσουν. Και θα δώσουν το έναυσμα για μεγαλύτερη και πιο ουσιαστική συμμετοχή όλων στις εκδηλώσεις.

Εν μέρει επομένως είναι και ατομική υπόθεση το αν και κατά πόσο κάποιος θα συμμετέχει και θα γλεντήσει με τις προσφερόμενες χαρές. Υπάρχουν αρκετά δρώμενα που μία τόσο δα κίνηση θέλει να τα αγκαλιάσουμε!